Bier van de Week

Bierweek 17-33: Grisette

Kevin van Hoorn

Grisette / White Saison / Hopped Saison / Hoppy Farmhouse Ale

Deze week staat een oud, vergeten bier op het menu, de Grisette. Een Grisette is een zwaarder gehopte Saison met tarwe (zoals Belgisch Witbier). Het bier is afkomsting uit Frans België (Wallonië), provincie: Hainut. De naam komt vermoedelijk van de kleding die de jonge vrouwen in de fabrieken droegen, grijs (gris). Zij brachten dit bier wanneer de arbeiders klaar waren met werken in de mijn. Het bier werd vooral gedronken door de arbeidersklasse die in de mijnen werkten in die regio, zoals dit met Saison gebeurde in de Noordelijke provincies van België. Een alternatieve gedachte is dat de naam te maken kan hebben met de kleur van het gesteente in de mijnen in Hainut.

Een grisette is typisch laag in alcohol en heeft een lichte body. Samengevat is het een Saison-like (of Farmhouse Ale) Golden Ale met geen uitgesproken smaak. Hetgeen dat opvalt aan de smaak is de hop.

In een Grisette wordt vaak pilsmout of rijst en ongemoute tarwe gebruikt. Saaz is geen onbekende hop in dit bier en de gist is vaak afkomstig van Saisons. Ongemoute granen zijn een toevoeging aan het brouwproces dat een maximaal percentage van 20% mag hebben. Ongemoute granen bevatten geen enzymen, maar wel veel zetmeel. De enzymen uit de gemoute tarwe kunnen dit toch omzetten in suiker, dit wordt later door de gist (gedeeltelijk) omgezet in alcohol. 1 bijkomende voorwaarde is dat de ongemoute granen wel gekookt moeten zijn omdat de gemoute tarwe anders de celwand niet door komt. Andere ongemoute granen zijn bijvoorbeeld: rijst, mais of gerst.

De reden van de zware hopping was, zoals veel zwaar gehopte bieren uit de geschiedenis, om het bier langer te kunnen bewaren. Dit is in het heden niet langer nodig omdat andere conserveringsmethoden beschikbaar zijn. Het lage alcoholpercentage en het hoge hopgehalte doet het bier meer lijken op een Session IPA.

Hoewel een Grisette niet wordt erkend door de meeste bierkeuringsinstanties (BKG, BJCP, Brewers Association) is er toch een omschrijving mogelijk. Het bier is typisch tussen de 3.7% en 5.5% in alcohol (dit kan lager zijn wanneer er bij het bier fruit toegevoegd wordt). Het heeft een goudkleurig tot amberkleurig uiterlijk en heeft een bitterheid tot ongeveer 40-50 IBU. Een Grisette wordt tegenwoordig ook vaak gedryhopt, maar dit is niet typisch iets dat bij een Grisette hoort of moet. De bloemige smaak van de hop vallen als eerste op, de geur, indien gedryhopt, is ook bloemig. Het smaakprofiel van Saaz (bloemig, citrus, pittig, kruidig) is vaak herkenbaar in een Grisette. De andere geuren zijn hooi, stal, boerderij (gist). De rijst zorgt voor een zachter karakter en maakt het makkelijker doordinkbaar. Zelfs grote brouwerijen gebruiken een gedeelte rijst om het bier minder karakter te geven, hierdoor is het lichter verteerbaar.

Een aantal voorbeelden van een Grisette zijn: