Bier van de Week

Bierweek 17-35: Gose

Kevin van Hoorn

Gose / Leipzig-Style Gose / Goslar Gose / Goslar Sour Ale

Deze week drinken we een steeds populairder wordend, vergeten, historisch bier genaamd Gose. Een Gose is niet hetzelfde als een Gueuze, waar een Gueuze afkomstig is uit Vlaams-Brabant in België en een Gose uit de deelstaten Saksen en Nedersaksen in Duitsland. Nog specifieker, het bier komt uit de steden Goslar en Leipzig. Het biertype is vernoemd naar het riviertje, de Gose, die door het dorpje Goslar stroomt.

En Gose heeft overeenkomsten met een Gueuze en met een Berliner Weisse, omdat het vroeger met spontane gisting gebrouwen werd, dit wil zeggen dat de brouwer geen gist toevoegde aan het bier, maar dat hij de bacteriën uit de lucht het werk liet doen. Deze bacteriën geven een lichte tot zware zure smaak aan het bier. Het vergelijken met Belgisch witbier (zoals Hoegaarden) kan ook, omdat het ook een betrekkelijk licht bier is met een deel tarwe, ook de zurigheid van een witbier is overeenkomstig. Tegenwoordig wordt een Gose niet meer gebrouwen met behulp van wilde vergisting maar door toevoegingen zoals lactose.

Oorspronkelijk stamt het bier dus uit Goslar, maar het bracht in de 18e en 19e eeuw zijn entree in Leipzig, waar het steeds bekender werd tot het echte stadsbier van Leipzig. Vreemd genoeg lag Leipzig toch wel 200km verderop en liep het kleine riviertje niet door de stad. In de 20e eeuw is het bier bijna verdwenen van de kaart, de brouwerijen in Goslar waren al dicht, en in Leipzig verdwenen ze niet veel later ook. In het jaar 1966 was er geen één Gose-brouwerij meer over. In 1986 begon de opmars van het bier weer en het was in 1999 volledig hersteld, tegenwoordig brouwen steeds meer brouwerijen door heel Europa een Gose. Dit zijn brouwerijen uit Nederland (Jopen), België (Brussels Beer Project), Engeland (Magic Rock, Wild Beer Co., Siren), Estland (Pohjala) en Denemarken (To Øl).

Een Gose wordt ook niet, zoals een Grisette, erkend door de BKG, maar wel door de BJCP en de Brewers Association. De omschrijving luidt dat het bier een zwaar-koolzuurhoudend, wrang en fruitig tarwe bier is. De body is licht en de bitterheid en hoppigheid is nauwelijks aanwezig. De smaak komt zo erg overeen met een Berliner Weisse dat de eigenlijk waarneembare verschillen slechts zijn dat het bier typisch zoutiger is (zout in de slok, niet als nasmaak) en dat er koriander aan toegevoegd wordt. Verder schrijven recepten voor dat een Gose minimaal 50% tarwe moet hebben, maar bij een Berliner Weisse hangt hier geen regel aan. De kleur is licht geel tot licht amber. Het zuurgehalte wordt omschreven als een 'squeeze' van een citroen in een glas Iced Tea.

Net zoals bij Berliner Weisses wordt er vaak fruit (of groente) aan een Gose toegevoegd, dit wordt vaak gedaan bij spontane/zure bieren omdat het fruit zorgt voor een betere balans tussen zuur en zoet en het maakt het bier wat toegankelijker. Ook zorgt het voor meer variatie in de smaak tussen verschillende brouwerijen. Een aantal voorbeelden van deze fruit- en groentesoorten zijn: komkommer, jeneverbes, framboos, mango, kruisbes, limoen, limoengras, passievrucht en guava.

Een aantal voorbeelden van een Gose zijn: