Bierweek 17-40: Radler

Kevin van Hoorn

Radler / Shandy(gaff) (Shampoo) / Maskulinum / Alsterwasser / Alster / Panaché / Panasch / Russ(e) / Tango / Mazout

Het bier van deze week is een buitenbeentje wat door geen keuringsinstantie erkent wordt. Het bier van de week is een Radler, niet omdat het de moeite waard is om te proberen maar om de geschiedenis van het biertje op te zoeken en het brede gebruik van deze samenstelling.

De basis van een Radler kan een pils zijn, maar ook een Alt, Helles, Weizen of witbier, dit is vaak een bier dat de brouwerij al maakt en ze vervolgens versnijdt met frisdrank.

De naam Radler bestaat al een tijdje in het Duits, net iets korter als de term Shandy. Shandy was al bekend in het jaar 1900 waar soldaten dit als drank kregen. Shandy bevat minder dan een half procent aan alcohol en valt daardoor niet onder de wet van alcoholische dranken. In de jaren '70 was het daarom vooral populair onder jongeren van 15 jaar. De verhouding van Shandy is vaak 1 deel bier op 10 delen frisdrank. Bij een een Radler wordt vaak de verhouding half-om-half gebruikt of 1 op 2, zodat een drank ontstaat van 1,5 - 2,5%. In wintersportlanden ken men ook de term Sport-Radler, dit is een lichte vorm van Radler, waar je zowel bier krijgt alsmede de suikers van een sportdrankje. In Oostenrijk kent men ook de "BMW" of "Bier Mit Wasser", de betekenis hiervan spreekt voor zich.

Radler is ontstaan uit het woord Fahrradler (fietsbier) en staat al in boeken sinds 1920. Het was een drankje waar je op kon doorfietsen maar waar toch bier in zat, vaak met limoen of citroen. De meest bekende Duitse Radler is nog wel de Diesel, wat pils met cola is, het staat ook bekend onder de namen: Colabier, Drecksack, Dreckiges Bier, Gespritztes, Gestreiftes, Kalter Kaffee, Krefelder, Mazout, Moorwasser, Schmutz, Schmutziges, Schuss, Pilsschuss of Schussbier. De naam Mazout wordt in België ook gebruikt voor een bier met cola. In Nederland is de meest bekende Radler het 'sneeuwwitje', wat bier met 7-up/Sprite is.

De naam Radler is dus in Duitsland, specifiek Beieren ontstaan en werd in Duitsland al jaren verkocht in blikken van 0,5 liter. De Radler heeft pas opmars gemaakt in Nederland in 2013 toen Amstel de Amstel Radler introduceerde. In België is het populair geworden met Maes Radler. In Engeland spreekt men vooral van Shandygaff, wat een gelijke hoeveelheid bier met gingerale (of 7-up of gemberbier) is. In Spanje spreekt met van Shampoo (champú), dit is hetzelfde als een Sneeuwwitje.

Als laatst is er dan nog de Tango, dit is een eenvoudige biercocktail van 1/5 grenadine en 4/5 bier (dit wordt in België vaak met een Dubbel gedaan). De reden van het ontstaan is echter anders dan dat van Radler, vroeger kon Dubbel bier niet het hele jaar door gebrouwen worden en kon men het conserveren door er grenadine aan toe te voegen.

Duitsland zou Duitsland niet zijn als ze niet alle mix-mogelijkheden netjes zouden categoriseren, zo heb je bijvoorbeeld: een Monaco (bier met grenadine), een Gespritztes (bier met Fassbrause), Weizenradler (Weizenbier met limonade), Fliegender Hirsch (Weizenbier met Jägermeister), Krefelder (Altbier met cola) en een Laternmaß (Helles met 7-up en kersenlikeur).

Een aantal voorbeelden van een Radler (of Shandy) zijn: